İşletmenizin herhangi bir zamanda ne kadar iyi durumda olduğunu bilmek, yeni yatırımlar çekmeye, kredi ayarlamaya, gelecek için plan yapmaya veya işletmenizi satmaya çalışıyorsanız, çeşitli nedenlerle önemlidir.

Ciro ile karıştırılan en önemli gösterge kârdır, fakat kâr başka bir göstergedir, ancak bu ikisini birbirine karıştırılmaması gerekir.

Ciro Nedir?

Ciro, bir işletmenin belirli bir süre boyunca yaptığı satışların toplam değeridir. Bu rakam, işletmenizin envanterini ne kadar hızlı satabildiğine dair içgörü sağlamak için kullanılabilir. 

Daha detaylı şekilde anlatmak gerekirse, iş dünyasında ciro genellikle satışlardan elde ettiğiniz para miktarını ifade eder. Genellikle toplam satış, brüt gelir veya gelir ile birbirinin yerine kullanılır. Mal yerine bir hizmet sunuyorsanız, cironuz bu hizmet için talep ettiğiniz tutar olacaktır. Genel anlamda, belirli bir dönemde ne kadar satış yaptığınız veya ne kadar iş yaptığınız konusunda size bir fikir verir. Ancak, rakam herhangi bir maliyet veya gideri hesaba katmadığı için bir işletmenin ne kadar iyi performans gösterdiğinin veya ne kadar kârlı olduğunun bir göstergesi değildir.

Ciro Nasıl Hesaplanır?

Ciro hesaplama işlemi oldukça basittir. Belirli bir dönemdeki tüm satışlarınızın toplanması ve ticari indirimler ile KDV’nin düşülmesinden ibarettir.

Ciro hesaplama örneği

Bir işletme haftada 60 öğrenciye ders başına 50 TL’den ders verirse, haftalık cirosu 3000 TL’dir (60x50TL).

Ciro ve Kâr Arasındaki Fark Nedir?

Her iki terimin de satışa atıfta bulunan temel muhasebe terimleri olduğu göz önüne alındığında, cironun kârla aynı olduğunu düşünmeniz oldukça kolaydır. Ancak, aynı şey değildir ve çok farklı muhasebe kavramlarını belirtmek için kullanılırlar:

  • Ciro = Toplam satış tutarı (eksi KDV) 
  • Brüt kar = Ciro eksi satışların maliyeti (mallar için ne kadar ödediğiniz, satış komisyonları ve teslimat ücretleri gibi)  
  • Net kâr = Brüt kâr eksi diğer giderler (maaşlar ve vergi gibi) 

Ciro, bir işletmenin ne kadar kârlı veya kazançlı olduğunun bir göstergesi değildir. Örneğin, bir şirket çok yüksek bir ciro rakamına sahip olabilir, ancak hammadde satın almak ve maaşlar için çok fazla harcama yaptığı için çok düşük bir kâra sahip olabilir.

Cironun Gelir ve Hasılattan Farkı Nedir?

Bir terim olarak gelir, bir işletmenin ne kadar para kazandığına atıfta bulunduğundan, iş dünyasında ciro ile çok fazla karıştırılmaktadır. Bununla birlikte, her biri bir işletmenin para kazanmasının farklı yollarını ifade ettiğinden, her iki terim arasında bazı küçük farklılıklar vardır. 

Gelir cirodan farklıdır, çünkü bir işletmenin tasarruflardan elde ettiği faiz veya bir varlığın (eski makineler gibi) bir kerelik satışı gibi diğer para kazanma yollarını ifade edebilir. Bu nedenle, şirketin bu diğer gelir kaynakları, mal veya hizmetlerden elde edilen normal faaliyetlerden kaynaklanmadığı için gelir olarak sınıflandırılırlar.

Bir cümlede, bir işletmenin cirosu gelir elde etmesinin bir yoludur ve tüm gelir kaynakları toplandığında, toplu olarak gelir olarak adlandırılır.

Ciro Neden Önemlidir?

İşletmenizin cirosunu ve buna bağlı olarak ne kadar kâr elde ettiğini bilmek, planlama yapmanıza ve finansal kararlar almanıza yardımcı olabileceğinden çok önemlidir. Örneğin, ciro yüksek ancak brüt kâr çok düşükse, bu, mallarınız için çok fazla ödeme yaptığınızın veya satış yaparken yeterince kâr almadığınızın bir göstergesi olabilir. Net kârınız daha da düşükse, işgücünüze ne kadar ödeme yaptığınızı veya kayıtlarda çok fazla çalışanınız olup olmadığını yeniden değerlendirmek isteyebilirsiniz. Örneğin, cironuz ayda 2.000 TL, ancak net kârınız yalnızca 100 TL ise, yatırımcılar kâr marjlarının düşük olduğunu görebilir ve işletmenizin verimli çalışmadığı sonucuna varabilir.

Ciro Türleri Nelerdir?

Ciro genellikle bir işletmenin toplam satışlarını ifade etmek için kullanılsa da, aynı zamanda bir şemsiye terim olarak da düşünülebilir. Bu şemsiye, işletme verimliliğini ve performansını daha iyi anlamak için hesaplanabilecek bir dizi farklı ciro türünü kapsar. Bazı yaygın örnekler aşağıdaki şekildedir:

1. Envanter cirosu

Envanter cirosu, işletmenizin envanterini satmasının ne kadar sürdüğünü ölçer.  Bunu yapmak için iki rakama ihtiyacınız vardır:

  • Toplam satışlar
  • Ortalama envanter

Bu rakamlar için zaman aralığı size bağlıdır, ancak envanter cirosu genellikle aylık olarak hesaplanır. 

Toplam satışların ortalama envantere bölünmesi size cironuzu verir. Örneğin, işletmeniz bir ayda 10.000 TL satış yapıyorsa ve ortalama envanteriniz 1.000 TL ise, ciro oranınız 10 olacaktır. Bu, envanterinizi her ay 10 kez devrettiğiniz anlamına gelir.

2. Çalışan cirosu

Çalışan cirosu, çalışanların bir işletmeden ayrılma oranını ölçer. Bunu hesaplamak için aşağıdaki rakamlara ihtiyacınız olacaktır:

  • İşten ayrılan toplam çalışan sayısı 
  • Ortalama daimi çalışan sayısı 

Ayrılan toplam çalışan sayısını aynı dönemdeki ortalama daimi çalışan sayısına böldüğünüzde çalışan cirosu elde edilir.

Örneğin, 100 çalışanınız varsa ve 10’u ayrılırsa, devir oranınız %10 olacaktır. 

Genel olarak, çalışan cirosu ne kadar düşükse o kadar iyidir, çünkü bu çalışanlarınızın işlerinden memnun olduğunu gösterir.

Daha da derine inmek istiyorsanız, belirli iş alanlarının verimliliği hakkında daha fazla bilgi edinmek için kullanılabilecek ek ciro hesaplamaları vardır. Bunlar arasında, işletmenizin müşterilerden para alma ve borçlulara ödeme yapma süresini ölçen alacak hesapları ve borç hesapları cirosu ile işletmenizin varlıklarından ne kadar iyi gelir elde ettiğini ölçen varlık cirosu yer alır.

Ciro Neden Her Zaman İşletme Sağlığının İyi Bir Ölçütü Değildir?

Cironun işletmenizin sağlığının en iyi ölçütü olmamasının birkaç nedeni vardır. Bunlar aşağıdaki şekildedir:

  • Ciro giderleri dikkate almaz. Bu, yüksek ciroya sahip ancak yüksek giderleri olan bir şirketin, daha düşük ciroya ve daha düşük giderlere sahip bir şirket kadar kârlı olmayabileceği anlamına gelir.
  • Ciro, tek seferlik olaylar nedeniyle çarpıtılabilir. Örneğin, yeni bir ürün çıkarırsanız ve çok tutarsa, şirketinizin cirosu artacaktır, ancak bu, işinizin iyi gittiği ve bu satış seviyesini sürdürebileceği anlamına gelmez.
  • Ciro gecikmeli bir göstergedir, yani şirketinizin geçmişte nasıl bir performans sergilediğini gösterir, ancak gelecekte nasıl bir performans sergileyeceğini göstermez.

Şirket Cirosu Nasıl Artırılır?

blank

Şirketinizin cirosunu artırmak için yapabileceğiniz birkaç şey vardır. Doğru taktikler sektörünüze ve işinize bağlıdır, ancak aşağıdaki listede başlamak için birkaç ipucu bulabilirsiniz:

1. Satış yapabileceğiniz yeni pazarlar bulun

Sadece tek bir pazara satış yapıyorsanız, potansiyel geliri kaçırıyorsunuz demektir. Bu noktada ürün veya hizmetinizle ilgilenebilecek başka pazarlar aramanız gerekecektir.

2. Daha fazla müşteri getirmeye odaklanın

Bu, pazarlama ve reklam  yoluyla ya da indirim ve promosyonlar sunarak yapılabilir. Özellikle yeni işletmeler için mümkün olduğunca çok insanı kapıdan içeri sokmak önemlidir.

3. Fiyatlarınızı artırın

Bu, tabii ki yalnızca ürününüz veya hizmetiniz yüksek talep görüyorsa ve insanlar bunun için daha fazla ödeme yapmaya istekliyse işe yarayacaktır. Fiyatlarınızı artırırsanız, bunu kademeli olarak yaptığınızdan emin olun, böylece mevcut müşteri tabanınızı kaçırmazsınız.

4. Mevcut müşterilerinize daha fazla satış yapmaya odaklanın

Bu genellikle yeni müşteriler edinmekten veya yeni pazarlara girmekten daha kolay ve ucuzdur. Fakat sadakati ve müşteri yaşam boyu değerini artırmanın harika bir yoludur. Bunu yapmanın, üst satış ve çapraz satış yapmak veya sadece mükemmel müşteri hizmeti sunmak gibi çeşitli yolları vardır.

5. Ürün veya hizmet tekliflerinizi artırın

Bu, satışları artırmanın harika bir yoludur, ancak kendinizi çok fazla dağıtmadığınızda emin olmak önemlidir. Yeni ürün ve hizmetlerinizin mevcut ürün ve hizmetlerinizi tamamlayıcı nitelikte olduğundan emin olmanız da önemlidir.

6. Ortalama sipariş değerini artırmaya odaklanın

Bu, ürün grubunuza yeni, daha yüksek fiyatlı ürünler ekleyerek veya birkaç ürünü bir araya getirerek yapılabilir. Fakat daha pahalı ürünler satmaya başlamadan önce markanıza güven oluşturmanız gerekecektir, ancak bu geliri artırmak için harika bir yoldur.

Giderler Nasıl Azaltılır?

blank

Şirketinizin cirosunu artırmak önemli olmakla birlikte, odaklanmanız gereken tek şey bu değildir. Giderlerinizin kontrol altında olduğundan ve gerçekten kâr elde ettiğinizden de emin olmanız gerekir.

Giderlerinizi azaltmak için yapabileceğiniz birkaç şey var. Bunlar aşağıdaki şekildedir:

1. Tedarikçilerinizle daha iyi koşullar için pazarlık yapın

Bu, özellikle toplu alım yapıyorsanız ya da elinizde çok fazla koz varsa etkilidir. Tedarikçiler, bir rakibe geçmeyi düşündüğünüzü bilirlerse, size daha iyi bir fiyat verme olasılıkları daha yüksektir.

2. Gereksiz maliyetleri azaltın

Bu, kullanmadığınız abonelikler ve üyelikler gibi şeyleri veya herhangi bir zamanda elinizde tuttuğunuz stok miktarını azaltmayı içerebilir. Yeni işletmelerin ilk günlerde aşırı harcama yapması yaygın bir hatadır, bu nedenle başlangıçtan itibaren harcamalarınıza dikkat etmeniz önemlidir.

3. Belirli görevleri otomatikleştirin veya dışarıdan temin edin

Bu, işçilik maliyetlerinden tasarruf etmenize yardımcı olabilir ve ayrıca daha önemli görevlere odaklanabilmeniz için size zaman kazandırabilir. Birçok küçük işletme sahibi kendi alanında uzmandır ancak muhasebe veya pazarlama gibi alanlarda deneyime sahip değildir, bu nedenle bu görevleri dışarıdan almak paradan tasarruf etmek ve uzman yardımı almak için harika bir yol olabilir.

4. Teknolojiyi avantajınıza kullanın

Görevleri otomatikleştirecek veya kağıt belge ihtiyacını azaltarak tasarruf etmenize yardımcı olabilecek birçok yazılım programı vardır.

5. Vergi indirimlerinden ve devlet teşviklerinden yararlanın

Bu, paradan tasarruf etmenin harika bir yolu olabilir, ancak talep etmeden önce indirimlere veya teşviklere uygun olduğunuzdan emin olmanız önemlidir.

Bu ipuçlarını takip ederek, aşırı harcama yapmadan veya işinizi riske atmadan şirketinizin cirosunu artırabilirsiniz. Bu noktada sadece miktara değil, kaliteye ve kâra odaklanmayı unutmayın.

Ciro Yatırım Potansiyelinizi Nasıl Etkileyebilir?

Şirketinize yeni yatırım arıyorsanız, iş planınızı ve hesaplarınızı potansiyel yatırımcılara sunmanız gerekecektir. Mevcut cironuzun yatırım potansiyelinizi hem olumlu hem de olumsuz yönde etkileyebileceği çeşitli yollar vardır. Bunlar aşağıdaki şekildedir:

  • Yüksek ciro potansiyel yatırımcılar için olumlu bir işaret olabilir çünkü şirketinizin talep gördüğünü ve iyi durumda olduğunu gösterir. Ancak, giderleriniz de yüksekse, bu durum yüksek cironun olumlu yanlarını dengeleyebilir ve yatırım olasılığını azaltabilir.
  • Düşük bir ciro, şirketinizin talep görmediğini veya zor durumda olduğunu gösterebilir. Bu genellikle potansiyel yatırımcılar için olumsuz bir işarettir. Ancak, giderleriniz de düşükse, bu düşük cironun olumsuzluklarını dengeleyebilir ve yatırımı daha olası hale getirebilir.
  • Yatırımcılar cironuzu nasıl artırmayı planladığınızla da ilgilenecektir. Büyüme için sağlam bir planınız varsa, mevcut cironuz düşük olsa bile bu olumlu bir işaret olabilir.

Cironun, potansiyel yatırımcıların şirketinize yatırım yapıp yapmamaya karar verirken göz önünde bulunduracakları faktörlerden yalnızca biri olduğunu unutmamanız önemlidir. Ayrıca iş planınıza, hesaplarınıza ve yönetim ekibinize de bakacaklardır. Ancak, yatırım için güçlü bir gerekçeniz varsa, yüksek ciro potansiyel yatırımcıların dikkatini çekmenize yardımcı olacak olumlu bir işaret olabilir.

Gelecek Vaat Eden İşletmelerin Genellikle Başlangıçta Düşük Cirolara Sahip Olmasının Nedenleri

Yüksek potansiyele sahip işletmelerin ilk başladıklarında genellikle düşük cirolara sahip olmalarının birkaç nedeni vardır. Bunlar aşağıdaki şekildedir:

1. Bir müşteri tabanı oluşturmak zaman alır

Yüksek niş bir pazarda olmadığınız sürece başlangıçta çok fazla müşterinizin olmaması doğaldır. İşinizi pazarlamak ve insanların sunduklarınızdan haberdar olmasını sağlamak zaman alır.

2. Kendinizi pazarda kabul ettirmek zaman alır

Yeni bir iş kuruyorsanız, daha fazla marka bilinirliğine sahip yerleşik işletmelere karşı rekabet ediyor olacaksınız. İtibarınızı inşa etmek ve müşterileri rakiplerinizden uzaklaştırmak zaman alabilir. Rakip araştırmasının planlama sürecinde bu kadar önemli bir adım olmasının nedeni budur.

3. Yüksek kaliteli ürün veya hizmetlerin üretilmesi genellikle daha uzun sürer

Yeni işletmeler genellikle yüksek kaliteli ürün veya hizmetleri hemen üretecek insan gücünden veya kaynaklardan yoksundur. Üretim kapasitenizi geliştirmeniz ve kendinizi kaliteli mal veya hizmet üreticisi olarak kabul ettirmeniz zaman alabilir.

4. Yeni işletmelerin genel giderleri genellikle daha yüksektir

İşe başladığınızda büyük olasılıkla pazarlama, kira ve diğer genel giderler için daha fazla yatırım yapmanız gerekecektir. Bu durum kârınızı azaltabilir ve düşük bir ciro elde etmenize neden olabilir. İşinizi kurmaya ve satış hacminizi artırmaya başladığınızda, genel giderlerinizi azaltmaya ve yeniden müzakere etmeye başlayabilirsiniz.

5. Verimli sistem ve süreçler geliştirmek zaman alır

Birçok yeni işletme sahibi, verimli sistem ve süreçleri hemen kuracak deneyime veya bilgiye sahip değildir. Bu nedenle deneyim eksikliğinizin olduğu alanları belirlemek ve size yardımcı olabilecek kişilerden tavsiye almanız önemlidir.

Tüm bu faktörler yeni işletmeler için düşük ciroya katkıda bulunabilir. Ancak bu, gelecek vaat eden yatırımlar olmadıkları anlamına gelmez. Sağlam bir iş planınız varsa ve bu zorlukların üstesinden gelme becerinize güveniyorsanız, düşük ciro aslında potansiyel yatırımcılar için olumlu bir işaret olabilir.

Ciro Hakkında En Çok Sorulan Sorular

1. Ciro kaybı desteği nedir?

Ciro kaybı desteği terimi, genellikle bir işletmenin belirli bir dönemdeki satışlarının düşmesi veya beklentilerin altında kalması durumunda, bu kayıplarla başa çıkabilmek için devlet tarafından sunulan finansal desteği ifade eder. 

2. Ciro kaybı desteği başvurusu nasıl yapılır?

Ciro kaybı desteği başvurusu, www.turkiye.gov.tr adresindeki Ticaret Bakanlığı hizmetleri altında yer alan, “Gelir Kaybı Desteği Başvurusu” ve “Kira Desteği Başvurusu” bağlantılarından yapılır.

3. Ciro kaybı desteği kimlere verilecek?

Covid-19 salgınından olumsuz etkilenen yiyecek ve içecek sektöründe faaliyet gösteren lokanta, restoran ve kafe gibi işletmelere ciro kaybı desteği verileceği açıklanmıştır.

4. Günlük ciro ne demek?

Günlük ciro, bir işletmenin belirli bir gün içinde elde ettiği toplam satış geliri anlamına gelir.

5. Yıllık ciro ne demek?

Yıllık ciro, 12 aylık bir dönem boyunca toplanan satış geliridir. Fakat cironuzu mantıklı olan veya işletmenin nasıl performans gösterdiğini anlamanıza yardımcı olan herhangi bir dönem üzerinden hesaplayabilirsiniz.

6. İyi bir ciro oranı nedir?

İyi bir ciro oranı, makul bir kâr yaratabilen bir oran olacaktır. Ciro rakamının yeterince yüksek olması gerekir ki, maliyetler ve vergiler düşüldüğünde geriye sağlıklı bir kâr kalsın. 

Çok yüksek görünen bir ciro oranına sahip olmak mümkündür. Ancak bu yüksek kârla ilişkili olmayabilir. En iyi ciro oranları, tüm masraflar çıkarıldığında bir işletme için daha fazla kâr sağlayacaktır.

7. Çek ciro etmek ne demek?

Birisi size çekle ödeme yaptığında, bu size nakit para vermek gibidir; ancak birkaç adım daha vardır. Çeki, çeki düzenleyen bankaya (çekin ön yüzünde listelenen banka) götürüp nakde çevirebilir ya da bankanıza götürüp hesabınıza yatırabilirsiniz.

Her iki durumda da bankaya çeki sizin adınıza nakde çevirme yetkisi vermiş olursunuz. Çeki ciro etmek, bir çekin arkasını imzalayarak onaylamak, aynı zamanda fonların doğru alıcısı olduğunuzu doğrulamaya yardımcı olan ve bankaya işlemi tamamlama yetkisi veren bir güvenlik adımıdır.

Yazar Hakkında

Avansas

Avansas, her ölçekteki işletmenin tüm işyeri ihtiyaçlarını karşılayan Türkiye'nin ilk ve en büyük alışveriş platformudur. Avansas Blog'da ise iş hayatına dair ilginizi çekebilecek öğretici ve eğlenceli yazıları sizler için hazırlıyoruz.

Tüm yazıları göster