PESTEL analizi, işletmenizin nasıl çalıştığını etkileyen dış faktörleri belirlemek için kullanılır. PESTEL, Politik (Political), Ekonomik (Economic), Sosyal (Social), Teknolojik (Technological), Çevresel (Environmental) ve Yasal (Legal) anlamına gelir. Bunlar her işletme faaliyetini ve performansını etkileyen dış faktörlerdir.
Pestel Analizi Nedir?
PESTLE analizi; Politik (Political), Ekonomik (Economic), Sosyal (Social), Teknolojik (Technological), Çevresel (Environmental) ve Yasal (Legal) anlamına gelir. Şirketler tarafından dış faktörlerin işletmeleri üzerindeki etkisini değerlendirmek için kullanılan stratejik bir çerçevedir.
Bu analiz, bir işletmenin çevresini ve genel olarak performansını etkileyen temel güçlerin anlaşılmasına yardımcı olur. Bu nedenle, mevcut makro ortamdaki potansiyel fırsat veya tehditleri değerlendirmek için strateji oluşturma sırasında kullanılabilir.
PESTEL Analizindeki Faktörler
1. Politik Faktörler
Politik faktörler, hükümetin vatandaşlarına ve işletmelere yönelik politikaları da dahil olmak üzere bir işletmeyi etkileyen siyasi faktörleri oluşturur. Bunlar, çeşitli devlet daireleri tarafından şirketlere uygulanan kuralları, yasaları, vergileri, tarifeleri veya diğer kısıtlamaları içerebilir. Vergilendirme politikaları, dış ticaret düzenlemeleri, siyasi istikrar vb. politik bileşenlerdeki diğer bazı hususlardır.
Örneğin, bazı ülkelerde hükümetler Starbucks’ın pazara veya tedarikçilere erişmesi için uygun bir ortam sağlamaktadır. Ancak bazı ülkelerde ise, hükümetin katı bürokratik tutumu, Starbucks’ın özellikle gelişmekte olan ülkelerde işlerini büyütmesi için engeller yaratabilir.
İşletmelerin siyasi faktörler hakkında kendilerine sorabilecekleri bazı temel sorular aşağıdaki şekildedir:
- Hükümet politikaları ve düzenlemelerinin faaliyetleriniz üzerinde nasıl bir etkisi var?
- Politikalarda işinizi etkileyebilecek herhangi bir değişiklik olacak mı?
- Faaliyet gösterdiğiniz ülkelerdeki siyasi koşullar işinizi nasıl etkiliyor?
İlgili İçerik: Kanban Nedir? Kanban Metodu ile Nasıl Daha Verimli Olunur?
2. Ekonomik Faktörler
Ekonomik bileşenler, GSYH büyüme oranları, enflasyon, işsizlik vb. dahil olmak üzere bir ulusun mali sağlığını belirleyen faktörlerden oluşur. Aynı zamanda istihdam oranı ve iş güvenliği ile de ilgilidir. Ekonominin belirli bir zamandaki mali durumu ve istikrarı, ekonominin tasarruf, yatırım ve istihdam seviyelerini doğrudan etkiler.
Örneğin, azalan işsizlik oranları ve gelişmekte olan ülkelerdeki yüksek ekonomik büyüme, Starbucks’ın dünyanın dört bir yanından daha fazla gelir elde etmesi için bir fırsattır. Ancak, gelişmekte olan ülkelerde artan işgücü maliyeti gibi dış faktörler Starbucks için bir tehdit olabilir, çünkü işgücüne daha fazla harcama yapabilir.
İşletmelerin ekonomik faktörler hakkında kendilerine sorabilecekleri bazı temel sorular aşağıdaki şekildedir:
- Mevcut ekonomik koşullar nelerdir?
- Bir durgunluk ya da büyüme döneminde misiniz?
- Bu koşullar işinizi nasıl etkiler?
- Faaliyetlerinizi etkileyebilecek herhangi bir ekonomik trend var mı?
3. Sosyal Faktörler
PESTLE analizinin sosyal bileşenleri, nüfus ve yaşam tarzı da dahil olmak üzere demografik özellikleri içerir. Ayrıca belirli bir zamanda toplumun sosyal eğilimlerini ve değerlerini de kapsar. Ayrıca, tüketicinin sosyal davranış ve alışkanlıklarını da göz önünde bulundurur.
Örneğin, dünya genelinde artan kahve kültürü nedeniyle Starbucks kahvesine olan talep artmaktadır. Ayrıca, bu büyüyen kültür ve hijyenik ürünler, sağlık bilincine sahip müşterileri Starbucks’a çekme fırsatı yaratmıştır.
İşletmelerin sosyal faktörler hakkında kendilerine sorabilecekleri bazı temel sorular aşağıdaki şekildedir:
- Sektörünüzü hangi sosyal eğilimler ve inançlar etkiliyor?
- İşinizi etkileyebilecek herhangi bir demografik değişiklik var mı?
- Ürün veya hizmetlerinize yönelik kültürel tutumlar faaliyetlerinizi nasıl etkiliyor?
4. Teknolojik Faktörler
Teknolojik bileşenler, bir ülkedeki teknoloji ve inovasyon derecesini etkileyen faktörleri kapsar. Bunlar arasında toplumun teknolojik ilerlemesi, teknolojinin maliyet etkinliği, bir ülkedeki Ar-Ge yatırımları vb. yer almaktadır.
Örneğin, mobil uygulamalar ve diğer bağlantılı teknolojiler, çevrimiçi satın alma yoluyla arzı artırma fırsatı yaratmıştır. Ancak, evde kullanılan kahve makinelerine yönelik artan talep Starbucks için bir tehdit oluşturur.
İşletmelerin teknolojik faktörler hakkında kendilerine sorabilecekleri bazı temel sorular aşağıdaki şekildedir:
- Hangi teknolojik gelişmeler sektörümüzü etkiliyor?
- En son teknolojik trendlere ayak uyduruyor muyum?
- Operasyonlarınızı iyileştirmek ve müşterilerinize daha iyi hizmet vermek için teknolojiyi nasıl kullanabiliriz?
5. Çevresel Faktörler
Coğrafi faktörler olarak da adlandırılan çevresel bileşenler, doğayı ve ekolojiyi etkileyen tüm faktörleri içerir. Sigorta, tarım, turizm, macera sporları gibi belirli sektörler, etkin bir şekilde faaliyet gösterebilmek için ekolojik eğilimleri yakından analiz etmek zorundadır.
Örneğin, iş sürdürülebilirliği trendi çevresel etkinin en aza indirilmesini sağlayan bir iş sürecini geliştirmektedir. Ayrıca, çevre dostu bir ürüne yönelik artan talep, tedarik zincirini artırmak için bir fırsat yaratmaktadır. Ayrıca, Starbucks bu alanlarda iyi bir iş çıkarmaktadır.
İşletmelerin çevresel faktörler hakkında kendilerine sorabilecekleri bazı temel sorular aşağıdaki şekildedir:
- Hangi çevresel faktörler işinizi etkileyebilir?
- Uymanız gereken herhangi bir çevresel düzenleme var mı?
- Faaliyetlerinizi nasıl daha sürdürülebilir hale getirebilirsiniz?
6. Yasal Faktörler
Yasal faktörler, o bölgede veya yörede faaliyet gösteren işletmeler için hükümet tarafından çıkarılan yasa ve yönetmelikleri ifade eder. Bunlar arasında iş faaliyetlerini etkileyen çevre koruma kanunları, rüşvetle mücadele kanunları vb. yer alır.
Örneğin, işletme, kamu güvenliği yönetmeliklerini ve içerik yönetmeliklerini koruyarak performansını iyileştirme fırsatına sahiptir. Starbucks’ın bu açılardan iyi durumda olduğu görülebilir. Ancak, artan istihdam düzenlemeleri insan kaynakları harcamalarını artırabileceğinden Starbucks için bir tehdit oluşturabilir.
İşletmelerin yasal faktörler hakkında kendilerine sorabilecekleri bazı temel sorular aşağıdaki şekildedir:
- Hangi yasa ve yönetmelikler işinizi etkiliyor?
- İlgili tüm yasa ve yönetmeliklere uyuyor musunuz?
- Yasalarda faaliyetlerinizi etkileyebilecek herhangi bir değişiklik olacak mı?
PESTEL Analizinin Önemi
PESTEL analizi bir işletmenin büyümesinde büyük bir rol oynar. İster bir ürün hattının genişletilmesi ister yeni bir yerde yeni bir şirket açılması olsun, PESTEL analizi strateji ve planlama yapmanın anahtarıdır.
- PESTEL analizi, ister yeni kurulan bir şirket olsun isterse köklü bir işletme, her işletme sahibine politik, ekonomik, sosyal, teknolojik, çevresel ve yasal faktörlerdeki önemli değişiklikleri belirlemede yardımcı olabilir.
- PESTLE analizi, bir şirketin kendisini etkileyen geniş siyasi, ekonomik, sosyal, teknolojik, yasal ve çevresel faktörleri inceleyerek performansını değerlendirmesine yardımcı olur. Bir işletmenin lansman aşamasında, yeni bir pazara giriş aşamasında veya yaşam döngüsü boyunca elverişli koşulları ölçmesine katkı sağlar.
- Analitik çerçeve, şirketin mevcut durumunun kuş bakışı bir görünümünü ve gelecekteki eğilimlere dair bir öngörü sağlar. Bu içgörüler aynı zamanda işletmenin yakın geleceğe ilişkin kararlar almasına ve uzun vadede hareket tarzını planlamasına olanak tanır.
- Stratejik planlama yapan işletmelerin işlerini büyütmelerine olanak tanır.
- İşletmedeki muhasebe, satış ve pazarlama gibi herhangi bir departman içeriden kontrol edilebilir. Bu sayede gelir elde etmek için satışa daha fazla insan koyabilirsiniz. Sonuçta, bu sonuçlar içeride çalışan insanlara bağlıdır. Ancak politik, ekonomik, sosyal, teknolojik, çevresel ve yasal gibi dış faktörler de vardır ve sizin katkınız olmadan da var olmaya devam edecektir.
- PESTLE unsurlarının incelenmesi, kurumların faaliyet gösterdikleri çevrenin farkında olmalarını sağlar. Bu çevrenin daha iyi bilinmesi, onlara diğer oyuncular karşısında rekabet avantajı sağlar ve stratejik karar alma süreçlerine yardımcı olur.
PESTLE Analizinin Uygulamaları
PESTLE analizi pratik uygulamasını aşağıdaki alanlarda bulur:
1. İşgücü planlaması
İşgücünün geliştirilmesi, iş ve kişisel hedeflerin uyumlaştırılmasını gerektirir. PESTLE analizi, bunu engelleyen temel sorunların belirlenmesine ve uzun vadeli kararlı bir işgücü oluşturulmasına yardımcı olur.
2. Stratejik iş planlaması
PESTLE analizinden elde edilen değerli içgörüler iş planlamasına büyük ölçüde yardımcı olur. Odaklanılacak alanları gösterir ve üst yönetim tarafından gelecekteki eylemlerin gidişatını yönlendirir. Zayıf yönlerin ele alınmasına ve şirketin güçlü yönlerinin sistematik olarak kullanılmasına yardımcı olur.
3. Pazarlama zemini
PESTLE faktörlerinin değerlendirilmesi, dış çevredeki kritik pazar eğilimlerinin anlaşılmasına yardımcı olur. En önemli pazarlama hedeflerini yerine getirerek ürün için pazarlama zemininin çizilmesine olanak tanır.
4. Ürün geliştirme
PESTLE analizi, tüketici girdileri aracılığıyla ürün hakkında daha iyi farkındalık sağlar. Bu yanıt, firmanın sürekli iyileştirmeler ve ilerlemeler yoluyla ürünü geliştirmesine yardımcı olur.
5. Organizasyonel yenileme
Makroekonomik PESTLE faktörlerinin araştırılması, organizasyonel yenilenmenin nedeninin belirlenmesine yardımcı olur. Bu tür bir yenilenmenin önündeki potansiyel zorluklar hakkında fikir verir ve işletmelerin önceden düzeltici önlemler almasına olanak tanır.
PESTEL Analizinin Avantajları
PESTEL analizinin çeşitli avantajları aşağıdaki şekildedir:
1. Maliyet etkinliği
PESTLE analizinde katlanılan tek maliyet zaman ve çaba taahhüdüdür. Bunun için hiçbir parasal bedel harcanmaz, bu da onu kullanımdaki en uygun maliyetli analitik çerçevelerden biri haline getirir.
2. Farkındalık kazanma
PESTLE analizi, faktörlerini araştırarak ürün lansmanı ortamının daha iyi anlaşılmasını ve farkındalık kazanılmasını sağlar. İşletmelerin çevrenin bilincinde olmalarını ve ürünü değişen trendlere göre modifiye edebilmelerini sağlayarak ayaklarının yere sağlam basmasına olanak tanır.
3. Tehditlerden kaçınma
PESTLE analizi, politik, ekonomik, sosyal, teknolojik, yasal ve çevresel alanları incelemek için çok boyutlu bir yaklaşımdır. Düzenli analiz, işletme sahiplerinin potansiyel tehditlerden haberdar olmasını sağlar ve düzeltici eylemlerle bu tür olasılıkları önler. Yasal yaptırımlardan kaçınmak için gerekli çalışma normlarına önceden uymak buna iyi bir örnektir.
4. Fırsatları değerlendirme
Dış faktörler nedeniyle zaman zaman ortaya çıkan fırsatlardan yararlanmaya yardımcı olur. Örneğin, gayrimenkul sektöründeki düşük faiz oranı, konut talebini artırmak için bir fırsat yaratan ekonomik bir faktördür; çünkü düşük faiz oranı nedeniyle konut kredileri ucuzlar.
PESTLE Analizinin Dezavantajları
PESTLE analizi iş çevresini anlamak için etkili bir yol olsa da, bazı sınırlamaları da beraberinde getirir. Bunlar aşağıdaki şekildedir:
1. Zaman alıcıdır
Güvenilir kaynaklar bulmak, veri toplamak, verileri sınıflandırmak, anlamlandırmak, önemli noktaları ortaya çıkarmak ve bir rapor formüle etmek zaman alır. Her bir PESTLE faktörünü ele almak ve ardından bunlardan içgörü çıkarmak için çok fazla zaman harcanması bu yöntemi istenmeyen bir hale getirir.
2. Tutarsızlık
Üst düzey personel, PESTLE analizini gerçekleştirmek için verilerden beslenir. Her birinin düşüncelerini yönlendiren farklı inanç ve algıları vardır. Bu nedenle, her birinin vardığı sonuçlar diğerlerine göre farklı ve tutarsız olabilir: bu da karar vermeyi zorlaştırır.
3. Güvenilmezdir
PESTLE faktörleri dinamiktir ve sık sık değişir, bu da analizi her an öngörülemez hale getirir. Buna ek olarak, çalışma için gerekli verilerin çoğu hazır değildir ve bu da PESTLE analizinin dezavantajlarını artırmaktadır.
4. Karmaşıktır
Analiz, bu alandaki becerileri geliştirmek için uzmanlık ve deneyim gerektiren çok boyutlu bir inceleme süreci aracılığıyla sonuç verir. Bu özelliklerden yoksun olan yeni işletmeler hakkında özel bilgiye sahip olmayan profesyoneller için göz korkutucu olabilir.
Pestel Analizi Nasıl Yapılır?
PESTEL analizinin gerçekleştirilmesi, yapılandırılmış bir yaklaşımın izlenmesini, ilgili veri ve bilgilerin toplanmasını ve her bir faktörün işletme üzerindeki potansiyel etkisinin değerlendirilmesini içerir. Bir Pestle analizi yapmak için şirketler aşağıdaki adımları izlemelidir:
1. Analizin amacını ve kapsamını tanımlayın
Analize başlamadan önce işletmeler, analizin özel amacını ve kapsamını belirlemelidir. Bu, hangi faktörlerin dikkate alınacağını belirlemelerine ve gerekli kaynakları ve verileri toplamalarına yardımcı olacaktır.
2. Bilgi ve veri toplama
İşletmeler altı temel faktör (Politik, Ekonomik, Sosyal, Teknolojik, Yasal ve Çevresel) hakkında mümkün olduğunca çok bilgi ve veri toplamalıdır. Bu bilgiler sektör raporları, pazar araştırması ve devlet yayınları gibi çeşitli kaynaklardan elde edilebilir.
3. Her bir faktörü değerlendirin
İşletmeler her bir faktörü ayrı ayrı değerlendirmeli ve faaliyetleri üzerindeki potansiyel etkisini göz önünde bulundurmalıdır. Ayrıca her bir faktörle ilişkili potansiyel risk ve fırsatları da göz önünde bulundurmalıdır.
4. Potansiyel fırsat ve tehditleri belirleyin
İşletmeler her bir faktörü değerlendirerek potansiyel fırsatları ve tehditleri belirleyebilir. Bu noktada fırsatlardan yararlanmak ve riskleri azaltmak için stratejiler geliştirmelidir.
5. Analizin izlenmesi ve güncellenmesi
İşletmeler dış ortamdaki değişiklikleri düzenli olarak izlemeli ve yeni veri ve bilgiler elde edildikçe çalışmayı güncellemelidir. Bu, potansiyel değişikliklerin önüne geçmelerine ve yeni zorluklara veya fırsatlara uyum sağlamalarına yardımcı olacaktır.
İşletmeler bu adımları izleyerek pratik bir Pestle analizi yapabilir ve dış çevre hakkında kapsamlı bir anlayış kazanabilir. Bu, bilinçli kararlar almalarına, potansiyel fırsatları ve tehditleri belirlemelerine ve rekabette bir adım önde olmalarına yardımcı olacaktır.
Ayrıca, SWOT analizi gibi diğer analiz türleri ile birleştirmek de, PESTLE analizinizde gözden kaçırmış olabileceğiniz bazı alanların belirlenmesine yardımcı olabilir.
PESTLE Analizi Örnek
Dünyanın dört bir yanındaki işletmeler, PESTLE analizini kullanarak hedef kitlelerinin tercihlerine uygun optimum çıktıyı üretmek için ellerinden geleni yapar. Daha iyi anlayabilmeniz için aşağıda Nike için PESTLE analizi örneğini inceleyebilirsiniz.
Nike
Nike, 42,3 milyar dolarlık geliri ile spor ekipmanları ve giyim sektöründe küresel bir markadır. Pazar payının %37’sine sahiptir ve dünyadaki her sporcuya ilham ve yenilik getirmeyi amaçlamaktadır.
Aşağıda Nike’ın bunu nasıl gerçekleştirdiğini, PESTLE bileşenlerini ve bunların geçmişte firma üzerindeki etkilerini anlamak için aşağıdaki detayları inceleyebilirsiniz.
1. Politik faktörler
- Şirketin işleri dünya çapında yayılmıştır; bu nedenle, ithal malların ticaret politikaları, ABD ile ticaret düzenlemeleri, hükümet değişiklikleri, ambargolar vb. işletme üzerinde doğrudan etkiye sahiptir.
2. Ekonomik faktörler
- Nike, ithalat vergilerinin yüksek ve satın alma gücünün düşük olduğu ülkelerde daha düşük kârla çalışmaktadır.
- Nike’ın denizaşırı ülkelerde faaliyet göstermesi, onu farklı ülkelerdeki döviz kurlarındaki dalgalanmalara karşı hassas hale getirmektedir.
3. Sosyal faktörler
- Nike, geçmişte de işçilerin maaş ve çalışma ortamı nedeniyle grev yapmaları ya da atölye çalışmaları nedeniyle eleştirilere maruz kalmıştır.
- Değişen müşteri tercihleri ve hızlı moda, faaliyetlerinde dramatik değişimlere neden olmaktadır.
4. Teknolojik faktörler
- Nike, en üst düzey ürünler sunmak için araştırma ve geliştirme tesislerine önemli yatırımlar yapmaktadır.
- Nike, biyomekanik, egzersiz psikolojisi, mühendislik vb. alanlarda çeşitli laboratuvarlara ve uzmanlıklara sermaye aktarmıştır.
5. Yasal faktörler
- Farklı ülkelerin güvenli ve sağlıklı çalışma koşullarına ilişkin iş kanunları geçmişte firma aleyhine davalar açılmasına neden olmuştur.
- Firmanın agresif reklam kampanyaları da yasal incelemeye tabi tutulmuştur.
6. Çevresel faktörler
- Nike, en çevre dostu şirketler arasında yer almaktadır.
- Atıkların azaltılması için araştırma ve geliştirme çalışmaları yürütmüş, atık malzemeleri üretim için yeniden kullanmış ve çevre dostu üretim uygulamalarını benimsemiştir.
Sonuç olarak, PESTLE analizi, işletmelerin faaliyetlerini etkileyebilecek dış makro-çevresel faktörleri analiz etmeleri için değerli bir araçtır. Şirketler politik, ekonomik, sosyal, teknolojik, yasal ve çevresel faktörleri analiz ederek dış çevrelerinin kapsamlı bir görünümünü oluşturabilir ve potansiyel fırsatları ve tehditleri belirleyebilir.
PESTLE analizini etkin bir şekilde kullanmak için işletmeler bu altı faktörü düzenli olarak değerlendirmeli ve herhangi bir değişikliğe uyum sağlamak için stratejiler oluşturmalıdır. Bu sayede şirketler dış çevreyi anlayarak bilinçli kararlar alabilir ve rekabette bir adım önde olabilirler.
Genel olarak PESTLE analizi, işletmelere faaliyetlerini etkileyebilecek dış makro-çevresel faktörleri analiz etmek için güçlü bir araç sağlar. Şirketler bu altı faktörü düzenli olarak değerlendirerek değişikliklere uyum sağlamalarını ve rekabette bir adım önde olmalarını sağlayacak stratejiler oluşturabilir.
