Espresso ve filtre kahve, temel olarak öğütme incelikleri ve demleme süreleri bakımından farklılık gösterir. Filtre kahve kaba bir öğütmeye sahipken, espresso çok ince şekilde öğütülür.
Öte yandan, demleme söz konusu olduğunda, filtre kahvenin daha düşük bir sıcaklıkta daha uzun süre demlenmesi gerekirken, espresso hızlı bir şekilde demlenebilir.
Filtre ve espresso, her birinin kendine has özellikleri ve lezzet profilleri olan iki kahve hazırlama yöntemidir.
Espresso Nedir?
Espresso, İtalyan kökenli bir kahve demleme yöntemidir. İnce öğütülmüş kahve çekirdeklerinin içinden geçen yüksek sıcaklıkta (neredeyse kaynar), basınçlı su ile demlenir.
Espresso, filtre kahveye göre daha yoğun ve konsantredir.
Espresso aynı zamanda Americano, cappuccino, flat white, latte gibi birçok farklı içeceğin temelini oluşturur. Tüm bu içecekler arasındaki fark, genellikle kullanılan buharda pişirilmiş süt veya sıcak su miktarıdır.
İlgili İçerik: Espresso Nasıl Yapılır? Espresso Kahve Çeşitleri Nelerdir?
Espresso’nun Faydaları
Espresso daha az asit içeriğine sahiptir, bu nedenle daha sindirilebilirdir, bu da onu hassas mideleri olan bireyler için daha iyi bir seçim haline getirir. Bunun nedeni espressonun demlenme sürecidir, çünkü espresso çekirdekleri önemli ölçüde daha uzun süre kavrulur ve bu da daha düşük asitle sonuçlanır. Bu, espresso’da filtrelenmiş kahveye kıyasla daha yoğun olan ve daha güçlü bir asit algısı veren lezzet için önemlidir. Bir başka faydası da, daha fazla cafestol ve kahweol içermesidir.
Bununla birlikte, yüksek kolesterol seviyeleriniz varsa, daha az cafestol ve kahweol içerdiği için filtre kahveye geçmeyi düşünebilirsiniz. Yapılan çalışmalara göre, filtrelenmiş kahve, genel olarak daha düşük ölüm riski ile ilişkili görünmektedir. Bununla birlikte, cafestol ve kahweol, anti-kanser ve anti-inflamatuar özellikleri ile karaciğer için de olumlu kabul edilir.
Güncel araştırmalar filtrelenmiş kahvenin espressodan biraz daha sağlıklı olabileceğini düşündürmektedir.
İlgili İçerik: Makinesiz Espresso Nasıl Yapılır?
Espresso Nasıl Yapılır?
Suyun yavaşça demlenmeye bırakıldığı filtre yöntemlerinin aksine espresso basınç altında yapılır. Bir espresso makinesi suyu kaynama noktasına kadar ısıtır ve bir pompa kullanarak normal atmosfer basıncının dokuz katı basınçla öğütülmüş kahveyi yarım dakika içinde doğrudan fincana aktarır.
Filtre Kahve Nedir?
Filtre kahve espresso’ya çok benzerdir ve temelde demlenme şekilleri de aynıdır: kahve telvesinin üzerine sıcak su dökülür, su telveden ve bir filtreden geçer, sonra doğrudan bir kaba düşer.
Ancak aralarındaki temel fark şudur: filtre kahve basınç kullanmaz. Su, kahve telvesinin içinden yavaşça akar. Bu nedenle demleme işlemi biraz daha uzun sürer.
Tadının yanı sıra, kağıt filtreden geçirilen kahvenin gelişmiş faydaları da vardır.
İlgili İçerik: Filtre Kahve Nedir, Filtre Kahve Nasıl Yapılır?
Filtre Kahvenin Faydaları
Kafestol ve kahweol gibi temel bileşenler, kağıt filtrenin ince ağı tarafından hapsedilir. Amaçları, kanda zararlı olduğu düşünülen LDL kolesterolü düşürmektir. Ancak espressoda bu bileşenler nispeten kaba bir elekten geçerek içeceğin içine karışır. Bu nedenle, filtrelenmiş kahve, özellikle yüksek düzeyde kötü kolesterolü olan bireyler için daha iyi bir seçim olabilir.
Nisan 2020’de European Journal of Cardiology’de yayımlanan bir çalışmada, farklı kahve hazırlama yöntemleri ile ölüm oranları ve kalp krizi riski arasındaki ilişki incelenmiştir. Test edilen bireyler arasında, filtrelenmiş kahve tüketenlerin ölüm riski %15 azalmıştır. Filtrelenmiş kahve tükettiklerinde kardiyovasküler hastalıklara bağlı ölüm riski erkeklerde %12, kadınlarda ise %20 azalmıştır. En düşük ölüm oranları, günde bir ila dört fincan filtre kahve içtiğini bildiren bireyler arasında gözlenmiştir.
İlgili İçerik: En İyi 10 Filtre Kahve Makinesi Önerisi
Filtre Kahve Nasıl Yapılır?
Damla veya filtre kahve, espresso kahveye göre daha kaba öğütülmüş kahvenin üzerine kaynar su damlatılarak yapılır. Bu işlem espresso yapmaktan daha yavaştır ve sıcak su öğütülmüş kahve ile çok daha uzun süre temas halindedir. Filtre kahve yapmak için french press veya cafetiere kullanabilirsiniz, bunlar kahve çekirdeklerini çekerek ve daldırarak çalışır.
İşlem, uygun filtre ekipmanı kullanılarak kahve telvesinin üzerine sıcak su dökülmesi ve kahvenin çiçek açmasının beklenmesi ile başlar. Bu işlem 30 saniye kadar sürer ve daha iyi su elde edilmesini kolaylaştırmak için karbondioksit salınımını sağlar. Ardından, kahve iki dakikadan uzun sürmeyecek şekilde sertleşmeye bırakılır. Sonuç pürüzsüz ve daha hafif bir kahvedir.
İlgili İçerik: Filtre Kahve Kağıdı Numaraları Ne İşe Yarar?
Espresso ile Filtre Kahve Arasındaki Farklar
Filtre kahve ve espressoyu karşılaştırırken birkaç önemli fark ortaya çıkmaktadır. En dikkate değer farklılıklar öğütme boyutu, demleme süreleri ve demleme yöntemlerinde yatmaktadır. Filtre kahve daha kalın öğütülür ve daha düşük sıcaklıkta demlenmesi daha uzun sürer; espresso ise çok ince öğütülür ve daha kısa süre daha sıcak suya maruz bırakılır.
Filtre kahve, daha incelikli bir tat profili sağlar ve ince tatları ve sakinleştirici bir demleme sürecini sevenler için idealdir. Temel olarak Chemex, V60, French press ve filtre kahve makinesi gibi cihazlar kullanılarak demlenir. Espresso ise özel bir makinede yoğun basınç altında demlendiğinden, daha koyu bir kavrulma ve güçlü bir tat gerektirir. Bu, daha yoğun ve konsantre bir kahve çekimiyle sonuçlanır.
Tatlılık açısından filtre kahve, hassas ekstraksiyon işlemi sayesinde kahve çekirdeklerinin doğal tatlılığının öne çıkmasını sağlar. Espresso çekimleri sert ve yoğun özellikleri sergileme eğilimindedir ve filtre kahveye göre daha fazla acıdır. Ancak iyi hazırlanmış bir espresso, kahve çekirdeği ve kavrulma derecesine bağlı olarak hoş bir tatlılık da sunabilir.
Kafein içeriği göz önüne alındığında, espressoda ml başına kafein konsantrasyonu filtre kahveye göre daha yüksektir. Bununla birlikte, filtre kahvenin çoğu porsiyonu, temel bir espresso shot’a kıyasla daha büyük bir hacim ve toplamda daha fazla kafein içerir. Her iki seçenek de kişisel tercihlere ve kafein hassasiyetlerine göre uyarlanabilir; latte, kapuçino ve Americano gibi birçok espresso bazlı içecek daha hafif kafein konsantrasyonları sunar.
Aşağıdaki listede espresso ve filtre kahve arasındaki farkları bulabilirsiniz:
1. Öğütme
Espresso ve filtre kahve arasındaki belki de en büyük fark öğütülme şekilleridir.
Espresso’nun su için bir bariyer görevi gören çok ince bir öğütmeye ihtiyacınız vardır, böylece espresso makinesinin basıncı artabilir ve istenen konsantre espresso yapılabilir.
Filtre kahve için biraz daha kaba bir öğütmeye ihtiyacınız vardır. Mükemmel filtre kahve elde etmek için orta irilikte bir öğütme ile başlayabilirsiniz. Filtre kahve için çok ince bir öğütme kullanırsanız, aşırı ekstraksiyon elde edersiniz ve bu aşırı ekstraksiyon size çok acı bir fincan kahve verir.
2. Kavrulma türü
Espresso için kavrulan bir kahve genellikle biraz daha uzun ve biraz daha koyu kavrulur. Bu, espressonun ekstraksiyonunu kolaylaştırır ve dengeli bir espresso yaratır.
Filtre demleme yöntemleri için kavrulan kahveler genellikle daha hafif ve daha kısa kavrulur, böylece kahvenin kökeninin hassas lezzetlerini daha fazla tadabilirsiniz (aşırı ekstraksiyondan kaçınmak için).
3. Tat ve doku
Bir espresso çok daha konsantredir, bu nedenle tadı çok daha yoğundur. Yoğunluk nedeniyle, dokusu bir fincan filtre kahveye göre daha kıvamlı ve daha kalındır.
Bunun nedeni, bir espresso’nun normal bir fincan kahveden genellikle 6-8 kat daha güçlü olmasıdır. Bu aynı zamanda kavrulmuş kahvede doğal olarak mevcut olan acılık ve asitlik algısını da etkiler. Espresso içerken bunu çok daha yoğun bir şekilde hissedersiniz.
Filtre kahveler tatları biraz daha kontrol altında tutar ve tat deneyiminde daha az belirginlik sağlar.
Birçok kahve kavurucusunun kahveyi filtrelemeden önce daha kısa ve hafif bir süre kavurmasının nedeni de budur, böylece istenen asit ve tatlılık daha belirgin bir şekilde ortaya çıkar.
Doku açısından bir espresso ile karşılaştırıldığında, bir fincan filtre kahveyi her zaman biraz daha sulu bulabilirsiniz.
Tat ve doku farklılıklarına ek olarak, mükemmel şekilde demlenmiş bir espresso ile daha kremsi bir doku ve tat deneyimi sağlayan fındık renkli güzel bir krema tabakası da elde edersiniz.
4. Kafein içeriği
Bir espresso’nun normal kahveden daha güçlü olduğu ve daha fazla kafein içerdiği bilinse de, gerçekte bu durum biraz farklıdır. Espresso’da içecek başına düşen kafein miktarı çok daha yüksektir, ancak bir espresso çok küçük olduğu için bu içindeki kafein miktarınının azalmasını sağlar.
5. Demleme süresi
Filtre kahvenin demlenme süreci çiçeklenme ile başlar. Bu aşama 30 saniye ile 1 dakika arasında sürer. Ardından 2-3 dakika sürebilen demleme süresi başlar. Yani filtre kahveyi demlemek için ortalama 4-5 dakika gerekmektedir. Espresso’da ise bu süre oldukça kısadır. Espresso yaklaşık 30 saniye içinde hazır olur ve üzerine istenilen malzemeler eklenebilir.
6. Kullanım
Filtre kahvenizi buzlu kahveye veya güzel bir kokteyle dönüştürebilirsiniz. Ancak normal bir kahve ile sahip olacağınız seçenekler bu kadardır.
Öte yandan espresso, her kafe de ve restoranda bulabileceğiniz neredeyse tüm kahve içeceklerinin temelini oluşturur.
Yani espresso bana göre değil diyorsanız, espresso’nun her gün içtiğiniz içeceklerden en az birinin, hatta daha fazlasının yapımında kullanıldığını unutmayın.
- Cappuccino: buharda pişirilmiş süt ile bir shot espresso
- Latte: buharda pişirilmiş süt ile çift shot espresso
- Americano: sıcak su ile bir shot espresso
- Flat white: 2 shot buharda pişirilmiş süt ile bir shot espresso
- Affogato: 2 top vanilyalı dondurma ile bir shot espresso
7. Farklı oranlar
Filtre kahvenin hazırlanması için doğru oran 1:16’dır, yani nihai içeceğin 500 gramı başına yaklaşık 30 gram kahve. Filtre kahveyi hazırlamak için filtreye 9 gram kahve koyulur ve 25 gram kahve elde edilir. Bu da 2:2,5 oranına karşılık gelir.
8. Eklenen malzemeler
Filtre kahveye en çok eklenen malzeme süttür. Bunun yanı sıra fındık şurubu, karamel ve vanilya şurubu gibi farklı aromalar da eklenebilir. Bu malzemeler kahvenin tadını yumuşatmak için tercih edilir. Espressoya süt, süt köpüğü, krema, çikolata ve şurup gibi farklı malzemeler eklendiğinde cappuccino, mocha, latte gibi espresso bazlı kahveler hazırlanır.
9. Üretim ekipmanları
Demleme ekipmanları bu iki kahve arasındaki temel farktır. Filtre kahve french press, chemex, moka pot ve filtre kahve makinesi gibi farklı araçlarla hazırlanabilir. Hazırlama aşamasında kullanacağınız ekipmana kahve telvesini koymanız, üzerine sıcak su eklemeniz ve beklemeniz yeterlidir. Espresso, kahve makinesinde ve moka potlarda demlenir. Yüksek basınçlı bu makineler sıcak su ve kahveyi birleştirerek espresso oluşturur.
10. Fiyat
Evde espresso yapmanın önündeki en büyük engel, genellikle espresso yapmak için ihtiyacınız olan tüm ekipmanlara yapılan yatırımdır. Fakat basit bir filtre kahve makinesi ve birkaç filtre ile hemen filtre kahvenizi yapmaya başlayabilirsiniz.
Hala evde espresso deneyimi yaşamak istiyor ama hemen büyük bir yatırım yapmak istemiyor musunuz? O zaman bir moka pot ile ucuz bir şekilde espresso yapabilirsiniz.
Filtre yöntemiyle de espresso yöntemiyle de harika bir fincan kahve yapmanız mümkündür.
| Farklılıklar | Espresso | Filtre |
| Öğütme Boyutu | İnce |
|
| Lezzet | Sert ve yoğun | Daha az yoğun, hafif ama karmaşık lezzet profilleri |
| Demleme Yöntemi |
|
|
| Kafein İçeriği | 30 gr başına 30 ila 50 mg arasında kafein içerir. | 30 gr başına 8 ila 15 mg kafein içerir. |
| Miktar |
| 250ml – 350ml |
Filtre Kahve Espressodan Daha mı Sert?
Evet, filtre kahvenin espresso’dan daha güçlü olduğu kanıtlanmıştır. Bunun nedeni filtre kahvedeki kafein içeriğinin daha yüksek olmasıdır.
Espresso güçlü aroması ve kolay hazırlanması nedeniyle popüler olsa da, bu hız kafeinin kahve telvesinden tam olarak çıkarılmasını engeller.
Kafein seviyesindeki fark, filtre kahvede daha uzun ekstraksiyon süresinden kaynaklanmaktadır.
Espresso mu Yoksa Filtre mi Daha Sağlıklı?
Filtre kahve, kolesterolü yükseltebilen bir kimyasal olan kafestolü emdiği ve içeceğinize girmesine izin vermediği için ikisi arasında daha sağlıklı bir seçenek olarak kabul edilir.
Ölçülü içildiği takdirde kahve, içerdiği yüksek miktardaki antioksidanlar nedeniyle sağlıklı bir içecek olarak kabul edilir. Ancak hangi türün en sağlıklı olduğu tartışmaya açıktır.
Bu sorunun doğru bir cevabı yoktur. Bazı espresso severler antioksidan bakımından daha yüksek ve kalori bakımından daha düşük olduğunu savunurken, diğerleri filtre kahvenin kafestolün geçmesine izin vermediği için daha iyi olabileceği gerçeğini ortaya koyabilir.
Ayrıca, kahvenize eklediğiniz kahve çekirdeklerinin ve diğer bileşenlerin (tatlandırıcılar vb.) de hangisinin ne kadar sağlıklı olduğunu etkilediği unutulmamalıdır.
Özetle, filtre kahve ile espresso arasındaki seçim, tat, yoğunluk ve demleme deneyimi açısından bireysel tercihlere bağlıdır. Filtre kahve, lezzetteki incelikleri öne çıkaran sakin, incelikli bir yaklaşım sunarken, espresso yoğun, konsantre ve sert bir kahve deneyimi sunar. Temel sonuç, her iki seçeneği de keşfetmek ve hangisinin kişinin zevklerine ve tercihlerine en uygun olduğunu belirlemektir.
En Çok Sorulan Sorular
1. Filtre kahve ile americano arasındaki fark nedir?
Americano, espresso’ya sıcak su eklenerek yapılırken, filtre kahve öğütülmüş kahvenin içinden su geçirilerek hazırlanır. Filtre kahve Americano’ya göre daha yumuşak bir dokuya ve lezzete sahiptir.
2. Filtre kahve ve espresso kafein oranı nedir?
Daha fazla kafein içeren kahve espresso’dur. Bir espresso 30 gr başına 30 ila 50 mg arasında kafein içerirken, filtre kahve 30 gr başına 8 ila 15 mg içerir.
3. Hangisi daha güçlüdür, filtre kahve mi espresso mu?
Espresso filtre kahveden çok daha güçlü bir kahve olarak kabul edilebilir, ancak TDS’si %12 olan bir espresso bile TDS’si %8 veya %9 olan bir espressodan daha güçlü olacaktır.
4. Espresso filtre kahve makinesinde yapılır mı?
Normal filtre kahve makinenizde öğütülmüş espresso kullanmak zaman kazandırabilir, ancak tadı otantik bir espresso shot gibi olmaz. Filtre kahve makinesi espresso gibi içecekler üretemez, çünkü basınç eksikliği kahve telvesini yeterince hızlı çekemez.
